Welk suspensiesysteem past bij jou?

Suspensie is de manier waarop je prothese is verbonden met je stomp. Zoals we in ons vorige artikel over suspensie aangaven zijn er drie vormen van suspensie: vacuüm, shuttle-lock en suctie. Bij een vacuümsysteem wordt de lucht tussen de koker en liner weggezogen door een pomp en ventiel, waardoor een vacuüm ontstaat en de koker blijft zitten. Bij een shuttle-locksysteem wordt een liner met pin vastgeklikt in de koker. Een suctiesysteem zorgt er tot slot voor dat de overmatige lucht tussen de liner en koker door een ventiel wordt verwijderd wanneer er gewicht op de prothese wordt geplaatst. Dan nu de praktijk. Welk suspensiesysteem is het meest geschikt voor jou?

Hoe kies je jouw suspensiesysteem?

Gesprekken met je instrumentmaker vormen de basis bij de keuze voor je prothesesysteem. Zorg er daarom voor dat jouw instrumentmaker precies begrijpt wat je doelen zijn en tegen welke uitdagingen je aanloopt. Wij adviseren je om je zo goed mogelijk in te lezen. Hoe meer je weet over suspensie, des te makkelijker kun je het onderwerp bespreken met je instrumentmaker. Je suspensiesysteem is enorm belangrijk om comfortabel en veilig te kunnen lopen. Het is daarom belangrijk dat je nauw samenwerkt met je instrumentmaker en daardoor het suspensiesysteem krijgt dat voldoet aan jouw behoeften. We hebben een aantal factoren op een rijtje gezet die belangrijk zijn bij het maken van je keuze voor een suspensiesysteem.

Activiteitenniveau

Ben je jong, mobiel en sportief? Of ben je op leeftijd en beweeg je alleen nog in huis? Je activiteitenniveau is van groot belang bij de keuze van je suspensiesysteem. Een shuttle-locksysteem is het meest geschikt voor oudere mensen en mensen met een verminderde mobiliteit. Een suctiesysteem kan worden gebruikt voor ieder activiteitenniveau. Vacuümsystemen zijn vooral zeer geschikt voor actieve mensen.

Comfort

Zowel bij een vacuüm- als een suctiesysteem heb je een koker nodig die het totale oppervlak van de stomp bedekt. Hierdoor wordt de druk gelijkmatig verdeeld over de stomp. Deze drukvermindering zorgt ervoor dat beide suspensiesystemen erg comfortabel zijn. Omdat een vacuümsysteem de bewegingen van de stomp in de koker minimaliseert is dit systeem het meest comfortabel. Daarop volgt het suctiesysteem. Een shuttle-locksysteem biedt de minste controle en zorgt voor de meeste bewegingen en wrijvingen in de koker.

Prestatie

Een vacuümsysteem biedt de beste prestaties voor maximaal vertrouwen in en optimale controle over de prothese. Dit helpt bij het ontwikkelen van een soepel en symmetrisch looppatroon dat minder energie vraagt. Shuttle-locksystemen voldoen aan de behoeften van gebruikers met een laag activiteitenniveau. Gebruikers die actiever zijn zullen echter waarschijnlijk merken dat een shuttle-locksysteem minder controle en veiligheid biedt.

Proprioceptie

Op dit vlak scoort het vacuümsysteem het best. Sommige patiënten geven zelfs aan dat ze met een vacuümsysteem bijna het gevoel hebben dat ze hun been terug hebben. Shuttle-locksystemen bieden het laagste niveau van proprioceptie.

Gezondheid van de stomp

Op dit vlak blinkt het vacuümsysteem uit. Een vacuümsysteem verhoogt de hydratie en bloedstroom, zodat open wonden kunnen genezen – zelfs wanneer je de prothese blijft dragen. Daarnaast helpt een vacuümsysteem om de volumeverandering in je been te regelen. Je weefsels krimpen en zetten immers uit gedurende de dag. Bij het vacuümsysteem behoudt je ledemaat de hele dag zijn vorm en maat. Dit helpt om een goede pasvorm te behouden.

Andere suspensiesystemen maken de bloedvaten nauwer, waardoor het beenvolume gedurende de dag met zo’n 10 tot 14 procent afneemt. Een prothese die in de ochtend goed past zal hierdoor in de loop van de dag losser gaan zitten. Teveel bewegingeninde koker kunnen zorgen voor pijn en blaren. Teveel bewegingenin en uitde koker kunnen leiden tot flinke krachten op je stomp, omdat de koker glijdt wanneer je je been optilt om een stap te nemen en weer terugklapt aan je stomp wanneer je je gewicht weer op je voet plaatst. Lees ook: hoe zorg je na de amputatie goed voor je stomp.

Gemak

Shuttle-locksystemen zijn het makkelijkst om aan en uit te trekken. Wanneer je zo’n systeem moet je soms echter wel drie of vier keer per dag prothesesokken aan- of uittrekken, om te compenseren voor een verschil in beenvolume. Met een vacuüm- of suctiesysteem ziet je dagelijkse routine er als volgt uit: aantrekken van je liner en een kortere prothesekous, in de koker glijden, lotion op je been wrijven om trekken van de huid te voorkomen en tot slot het oprollen van de sleeve om de liner af te dichten. Omdat het niet nodig is om de pasvorm gedurende de dag te veranderen, kan een actief vacuüm zorgen voor tijdbesparing. De meeste gebruikers van vacuümsystemen zeggen dat het ochtendregime niet opweegt tegen de voordelen gedurende de dag.